In 1995 heeft de Inter-American Development Bank op basis van statistieken een Boliviaanse weg uitgeroepen als meest gevaarlijke ter wereld. Jaarlijks zouden er op een stuk van minder dan 70 kilometer 200-300 doden per jaar vallen. Niet ver buiten de hoofdstad La Paz slingert deze weg door de bergen met aan de ene kant een steile rotswand en aan de andere kant afgronden van soms meer dan tweehonderd meter recht naar beneden. Met een breedte van soms maar tweeënhalve meter is het bovendien niet bepaald een Champs-Elysees te noemen. Het leek ons leuk om hier te gaan downhillen.
Ten minste, het leek mij leuk. Jolanda dacht er iets anders over. Jolanda, als koningin van de research, speurde het internet af naar het hoe en waarom deze weg toch aan zijn niets verhullende naam ‘Death Road’ komt. Talloze ongelukken van auto’s en bussen die in het ravijn zijn gestort met honderden doden maakten haar niet bepaald geruster. Maar dit zijn auto’s en bussen, wij gaan met de mountainbike. Uiteraard vond ze al snel de verhalen van de verongelukte downhill toeristen. Zo’n 23 mtb’ers zijn er inmiddels verongelukt en de laatste was slechts drie maanden geleden. Maar gelukkig waren er ook genoeg verhalen van meisjes te vinden die haast nooit gefietst hadden en toch veilig naar beneden zijn gekomen. Jolanda zat in dubio. Ze kan best goed fietsen maar heel comfortabel voelt ze zich nou ook weer niet op een tweewieler. Maar toch is dit wel een ervaring die je eigenlijk niet wilt missen. Aan mij had ze niks, ik zei dat ik evengoed wel ging maar dat ik haar niet ga overhalen om iets te doen waar ze zich niet zeker over voelt.
Ze besloot om te gaan. Zoals met alle riskante ondernemingen is het zaak zo veel mogelijk risico uit te sluiten. We lazen en hoorden goede dingen over Vertigo Biking. Niet de goedkoopste die de downhilltoer aanbiedt, maar dit is geen activiteit waarop je wilt bezuinigen. Goede fietsen, beschermende kleding, verantwoordelijke gidsen en voldoende reddingsmiddelen telden voor ons zwaarder dan een paar euro uit te sparen.
Klaar voor de start!
Op de vroege zondagochtend liepen we door de verlaten straten van La Paz naar Vertigo Biking. Er ging nog een Braziliaan met ons mee en naast de chauffeur van het busje die de hele dag achter ons aan bleef rijden ging er een gids mee. Hij was jong maar kwam rustig en ervaren over. Na iets van een uur rijden kwamen de fullies van het dak en deden we alle kleding en bescherming aan. We kregen instructies en we begonnen aan de eerste twintig kilometer die nog over een mooi geasfalteerde weg gaat. Dit is een ontspannen en leuke manier om aan je fiets te wennen al moet je wel blijven oppassen voor het overige verkeer. De Braziliaan en ik genoten van de snelheid die we konden maken op dit stuk. Jolanda deed het rustiger aan maar het busje bleef geduldig achter haar rijden en de gids pendelde tussen de drie fietsers heen en weer terwijl hij foto’s van ons maakte. Aan het einde van de twintig kilometer moet je een paar euro geldklopperij betalen en gaan de fietsen weer op het dak omdat de weg naar het beginpunt van de Death Road voornamelijk omhoog loopt.
Het geasfalteerde gedeelte.
Jolanda krijgt het gevoel met de fiets terwijl ons busje in de buurt blijft.
Tot zover was alles ontspannen verlopen. Nu begon het echte werk. We stonden ons klaar te maken voor de ruim veertig kilometer over de onverharde weg toen we opmerkte dat de wolken hier zo laag hingen dat we niet eens de steile afgrond konden zien. Ik weet niet of dat goed of slecht was maar het droeg wel bij aan de mysterieuze en onheilspellende sfeer. We zetten het zadel onder onze kont en gingen van start. De fietsen rolden goed over de grote keien op het pad en het begin was niet al te steil. Ik bleef zo veel mogelijk bij Jolanda in de buurt die het toch wel spannend vond maar gaandeweg kreeg ze steeds meer vertrouwen in zichzelf als in haar fiets. Toen we wat lager kwamen klaarden de wolken op en zagen we de afgronden. Ook volgden de kruizen en gedenkplaatsen zich steeds sneller op, als waarschuwing dat een onoplettendheid heel vervelend kan aflopen. En dat is een beetje de sleutel van een veilige tocht. Je hebt zelf het stuur in handen, de controle over je remmen en de verantwoordelijkheid over je eigen overmoedigheid. En dat laatste is wat je om je heen soms mis ziet gaan. Sommige organisaties die soms wel in groepen van twintig fietsers gaan hebben gidsen die als een dolle naar beneden gaan en de groep uitdagen in hun spoor te blijven. Helaas brengen ze met hun inhaalmanouvres ook andere fietsers in gevaar.
Halverwege zagen we het nog steeds zitten.
Onderweg.
In de smalste bocht, waar de weg niet meer dan twee meter breed is, heeft in de jaren ’90 het dodelijkste ongeval plaatsgevonden. Een bus met veel te veel mensen ging zo dicht langs de afgrond dat alle passagiers naar het raam leunden om te kijken of het goed ging. Daarbij kwam er zo veel gewicht aan de ravijnkant van de bus dat die juist daardoor de diepte in stortte. Inmiddels zijn ook de gedenkkruizen in het ravijn gegleden. In de afgelopen jaren is er een nieuwe weg aangelegd en wordt de weg nauwelijks nog door voertuigen bereden. Toeristen op mountainbikes zijn nu de voornaamste weggebruikers.
Onderweg kom je talloze herdenkingskruizen tegen.
Mede door de vele ongelukken is de Death Road de enige weg in Bolivia waarbij het bij wet verplicht is om aan de linkerkant te rijden. In de rest van het land wordt er net als in Nederland rechts gereden. Dit is gedaan zodat de bestuurder aan de ravijnkant zit en dus beter kan kijken of z’n wielen nog op de weg staan.
Jolanda inmiddels al een stuk zelfverzekerder.
Onderweg maakten we regelmatig tussenstops waar we even op Jolanda wachtten. Ze deed het in haar eigen tempo en liet zich niet door de jongens opjagen. Daarbij bleef het busje en de gids heel geduldig met haar en dat is een groot pluspunt van Vertigo. We hebben verhalen gelezen dat meisjes werden gedreigd in de bus plaats te nemen als ze niet wat harder gingen, alleen omdat de gidsen weer op tijd thuis wilden zijn. Uiteindelijk stonden we na ruim zestig kilometer elkaar high five’s te geven want we hadden het gehaald en zelfs Jolanda moest toegeven dat ze er op sommige stukken best van had genoten. De adrenaline en trots die ze nu voelde maakte alle spanning in één klap goed.
Gehaald!
We zijn niet schoon gebleven.
Spannend is het dus zeker. Gevaarlijk niet per se. Ik ben een redelijk ervaren fietser en heb het nergens gevaarlijk gevonden maar je moet je concentratie erbij houden. Met een diep ravijn op een meter naast je wordt een klein foutje hard afgestraft maar omdat er nagenoeg geen ander verkeer is kun je je volledig op de weg concentreren. De fietsers die zijn omgekomen en waarvan we de oorzaken hebben gehoord waren allemaal te voorkomen geweest. De één probeerde al fietsend een foto te maken, de ander wilde met de fiets tussen de benen een foto maken maar verloor haar evenwicht en een jongen kreeg een epileptische aanval. En naast de toeristen die verongelukken is er een groot aantal gidsen die zijn verongelukt. Een voorbeeld daarvan kregen we iets na onze trip toen we uitvonden dat twee dagen na ons een gids verongelukte die op het asfaltgedeelte een bocht wilde afsnijden maar in volle vaart op een tegenligger knalde. Hij overleed ter plekke.
Af en toe pauzeerden we om ook van het uitzicht te genieten.
Als je de statistieken erbij pakt dan zou dat je wellicht weerhouden de downhill te doen. Maar je hebt voor bijna honderd procent je eigen veiligheid in de hand en meer dan waar dan ook wil je er hier voor zorgen dat je je veiligheid serieus neemt. Maar als je comfortabel op de fiets bent dan is het een hele bijzondere afdaling om te maken en kun je je complementaire t-shirt met trots dragen.
Is de gevaarlijkste weg ter wereld ook echt zo gevaarlijk als zijn omschrijving doet geloven? Om dat te weten te komen deden we op internet onderzoek naar deze ‘Death Road’ maar welk onderzoek is nou beter dan dat van jezelf.
